Quá trình thực hiện việc khoanh vùng bảo vệ tại khu di tích An Phụ vướng mắc bởi diện tích 15,4 héc ta chồng lấn của khu vực bãi thải xỉ Nhà máy Nhiệt điện BOT Hải Dương thuộc địa bàn xã Quang Thành và Lê Ninh. Dự án này đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư cấp giấy chứng nhận đầu tư, Bộ Công thương ký hợp đồng xây dựng - kinh doanh - chuyển giao năm 2011. Thủ tướng Chính phủ ký quyết định ngày 18/3/2016 phê duyệt điều chỉnh quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011 – 2020 có xét đến năm 2030. Dự án Nhà máy Nhiệt điện BOT Hải Dương có yếu tố nhà đầu tư nước ngoài, việc cắt bãi thải xỉ ra khỏi khu vực khoanh vùng bảo vệ di tích có thể cấp bù vị trí khác nhưng sẽ rất phức tạp.

Ngoài An Phụ, 4 khu di tích còn lại đa số vướng mắc bởi các dự án khai thác khoáng sản của một số doanh nghiệp đã được cấp phép từ lâu. Trong đó, 4 dự án có giấy phép sắp hết hạn, 3 dự án giấy phép còn dài hạn (dự án trại nông nghiệp kết hợp du lịch sinh thái của Công ty Cao Lanh Hải Dương, diện tích sử dụng 224.611 mét vuông có hạn dài nhất, đến hết năm 2064).

Việc lập quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích quốc gia đặc biệt quần thể An Phụ - Kính Chủ - Nhẫm Dương nhằm bảo tồn, phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa, tín ngưỡng. Kết nối các điểm di tích thành một tổng thể thống nhất, để nơi đây trở thành điểm đến hấp dẫn. Kết nối quần thể với các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh khác trong vùng, tạo thành chuỗi sản phẩm du lịch phong phú, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Sau 2 năm triển khai, thuê đơn vị tư vấn, nhiều lần tiếp thu, chỉnh sửa, đến nay, UBND thị xã Kinh Môn, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có văn bản báo cáo UBND tỉnh về phương án quy hoạch quần thể di tích trên. Theo đó, các mỏ khoáng sản vẫn tiếp tục khai thác theo kế hoạch đã được phê duyệt đến khi hết hạn, không gia hạn, thực hiện đóng cửa mỏ, cải tạo, phục hồi môi trường, bàn giao cho địa phương quản lý theo quy định.

Đối với quy hoạch sân Gôn được đề nghị giữ nguyên, khi triển khai thực hiện sẽ xin ý kiến của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Tương tự, bãi thải xỉ của Nhà máy Nhiệt điện BOT Hải Dương cũng được đề nghị giữ nguyên hiện trạng, hạn chế san gạt làm biến dạng cảnh quan môi trường khu vực bảo vệ 2 của di tích đền Cao An Phụ. Tuy nhiên, điều lo ngại khi giữ nguyên hiện trạng bãi thải xỉ và quy hoạch sân gôn trên, về lâu dài liệu có bảo đảm không làm biến dạng cảnh quan môi trường khu vực bảo vệ 2của di tích đền Cao An Phụ./.

Thu Xuân - Nguyễn Học