
Chùa Huề Trì được nhân dân địa phương khởi dựng từ rất sớm, là nơi thờ Phật và hai vị nữ tướng Thiện Nhân, Thiện Khánh có công phò trợ Hai Bà Trưng đánh giặc. Trong kháng chiến chống Thực dân Pháp, Chùa Huề Trì còn là cơ sở hoạt động cách mạng của chính quyền và nhân dân địa phương. Trải qua thời gian, Chùa Huề Trì vẫn giữ được khá toàn vẹn kiến trúc kiểu “nội Công ngoại Quốc”; và quần thể công trình nhà tổ, nhà tăng, sân đấu vật, tam quan vv… Đây là ngôi chùa còn lưu giữ nhiều hiện vật cổ có giá trị lịch sử và kiến trúc nghệ thuật nhất miền Bắc như: 13 sắc phong của các triều đại, hệ thống tượng phật, đồ thờ tự qua các thời kỳ phong phú, đa dạng.
Chùa Huề Trì là điểm sinh hoạt văn hoá tín ngưỡng, tâm linh độc đáo của người dân địa phương. Hiện các nghi lễ truyền thống vẫn được bảo tồn và thực hiện khá bài bản như: Nghi lễ tế trời đất đêm giao thừa; vào ngày tổ chức lễ hội diễn ra nghi lễ Mộc Dục (lễ tắm tượng thần); Nghi lễ rước hai vị nữ tướng Thiện Nhân, Thiện Khánh và rước nước vv…
Song song với phần Lễ là phần hội với các hoạt động văn hoá dân gian đặc sắc của người dân địa phương như: cờ người, cờ tướng vv… tạo không gian văn hoá cộng đồng, cổ vũ và động viên nhân dân bước vào năm mới thi đua lao động sản xuất đạt kết quả cao./.
Nguyễn Kha