Ngoại ngữ không còn là môn bắt buộc có ảnh hưởng đến chất lượng học tập?
- Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lý Chất lượng, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) cho biết các nguyên tắc cốt lõi xây dựng phương án thi là đổi mới phương thức thi và công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông theo hướng giảm áp lực và tốn kém cho xã hội mà vẫn bảo đảm độ tin cậy, trung thực, đánh giá đúng năng lực học sinh, làm cơ sở cho việc tuyển sinh giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học theo Nghị quyết số 29.
Phương án thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025 bảo đảm gọn nhẹ, hiệu quả, thiết thực, giảm áp lực, giảm chi phí và tạo sự đồng thuận của xã hội.
Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, mục đích vẫn sẽ đánh giá dúng kết quá học tập của người học theo mục tiêu và chuẩncần đạt theo yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018; lấy kết quả thi để xét công nhận tốt nghiệp THPT và làm một trong các cơ sở để đánh giá chất luợng dạy, học của các cơ sở giáo dục phổ thông và công tác chỉ đạo của các cơ quan quản lý giáo dục; cung cấp dữ liệu tin cậy cho các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp sử dụng trong tuyển sinh theo tinh thần tự chủ.
2. Huỳnh Văn Chương cho biết, phương án thi bám sát các quy định liên quan đến thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh của Luật Giáo dục và Luật Giáo dục Đại học hiện hành. Bám sát mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018, theo đó bảo đảm tính hệ thống, đồng bộ giữa đổi mới các kỳ thi quốc gia với kiểm tra đánh giá thường xuyên, định kỳ trong quá trình dạy học. Đồng bộ với lộ trình tự chủ giáo dục đại học, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyển sinh giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp.
Phương án thi với 2 môn bắt buộc, 2 môn tự chọn nhằm phát huy những kinh nghiệm quý báu tích lũy được trong giai đoạn 2015 - 2023. Chủ động tiếp nhận và ứng dụng những thành tựu và kinh nghiệm quốc tế trong đổi mới công tác thi tốt nghiệp THPT.
Từ năm 2025, thí sinh sẽ thi tốt nghiệp THPT với 2 môn bắt buộc gồm Toán, Ngữ văn và lựa chọn 2 môn trong số các môn còn lại ở lớp 12 (Ngoại ngữ, Lịch sử, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ).
3. Huỳnh Văn Chương nhấn mạnh: “Sẽ có rất nhiều công việc tiếp theo liên quan đến tổ chức và xây dựng ngân hàng đề thi được nghiên cứu, triển khai trong thời gian tới. Dù thí sinh được giảm môn thi, nhưng khối lượng công việc làm đề thi sẽ tăng lên nhiều so với hình thực thi hiện hành.
Liên quan đến những lo lắng về môn Ngoại ngữ trở thành môn tự chọn sẽ giảm chất lượng đào tạo, GS. Huỳnh Văn Chương nhấn mạnh: “Môn Ngoại ngữ hiện nay được bắt buộc học từ năm lớp 3 và các kỳ thi chuyển cấp đều có môn thi này. Từ lớp 3 đến lớp 12 học sinh đều học và thi môn Ngoại ngữ, đây là điều kiện nền tảng để các em phát triển môn Ngoại ngữ. Ở bậc đại học cũng có chuẩn đầu ra theo khung năng lực 6 bậc. Vì vậy, không thể nói vì một kỳ thi mà bỏ học ngoại ngữ, việc học là liên tục và vai trò các đề thi là như nhau”.
Quý 4 năm nay sẽ công bố định dạng và cấu trúc đề thi
Hiểu được việc đề thi minh họa sẽ mang tính dẫn đường cho việc học của học sinh và công tác giảng dạy của các nhà trường, lãnh đạo Bộ GD&ĐT quyết định ngay sau khi thử nghiệm định dạng và cấu trúc đề thi, sẽ công bố đề minh họa định dạng và cấu trúc mô phỏng theo định dạng cấu trúc của đề thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông năm 2025 (dự kiến thực hiện trong quý 4). Do học sinh sẽ tốt nghiệp năm 2025 mới đang học lớp 11 nên kiến thức trong đề minh họa có thể sử dụng của lớp 10 và lớp 11.
Tại buổi họp báo, ông Nguyễn Ngọc Hà, Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ GD&ĐT cho biết, song song với việc chuẩn bị phương án thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025, Bộ GD&ĐT chuẩn bị từ sớm việc nghiên cứu cấu trúc định dạng, ngân hàng thi.
Giai đoạn từ năm 2025 - 2030, kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông vẫn sẽ giữ ổn định trên giấy. Giai đoạn sau 2030 từng bước thí điểm thi trên máy tính đối với các môn thi trắc nghiệm ở các địa phương có đủ điều kiện (có thể kết hợp giữa thi trên giấy và thi trên máy tính). Khi tất cả các địa phương trên toàn quốc có đủ điều kiện sẽ chuyển sang tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT trên máy tính đối với các môn thi trắc nghiệm.
Cụ thể, Bộ đã tổ chức các hội thảo, mời các chuyên gia thảo luận, nghiên cứu, trực tiếp bàn về vấn đề cốt lõi nhất, thực hiện ra đề minh họa cho định dạng và cấu trúc theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 cho kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông thi 2025. Định dạng và cấu trúc của đề thi phải đáp ứng mục tiêu đánh giá năng lực. Đồng thời, có tính kế thừa vì dự thi năm 2025 là lứa học sinh đầu tiên tốt nghiệp và các em chỉ có ba năm học theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.
Giải thích thêm về định dạng đề thi, ông Nguyễn Ngọc Hà cho biết: "Định dạng này cũng ấp ủ định hướng sử dụng lý thuyết khảo thí hiện đại để không có sự lệch điểm quá lớn giữa một số môn, như nhóm khoa học tự nhiên và khoa học xã hội. Ngân hàng đề thi sẽ được xây dựng theo hướng đi từ cơ sở thay vì hàng năm mời một nhóm để xây dựng đề theo tính chất nhỏ lẻ".
Đại diện Bộ GD&ĐT cũng thông tin, từ tháng 11, Bộ GD&ĐT tổ chức tập huấn giáo viên của 63 sở giáo dục và đào tạo và một số cơ giáo dục đại học có tham gia đóng góp nhiều cho kỳ thi. Đợt tập huấn được thực hiện được bởi Viện Khảo thí Giáo dục Hoa Kỳ, theo hình thức online.
Đến nay, Bộ GD&ĐT có hơn 3.000 giáo viên tham gia. Đây là đội ngũ cốt lõi, nắm vững chương trình và lý thuyết khảo thí.
Bộ GD&ĐT khẳng định, ngân hàng đề thi sẽ tiếp tục nghiên cứu điều kiện ra đề và huy động đội ngũ tham gia xây dựng để đảm bảo yêu cầu của kỳ thi.
4. Huỳnh Văn Chương khẳng định: "Bộ GD&ĐT tiếp tục nghiên cứu theo lộ trình, tiêu chí để xây dựng thư viện/ngân hàng đề thi chung khi đủ điều kiện để thực hiện phân cấp cho các địa phương, các cơ sở giáo dục tổ chức kỳ thi đánh giá chất lượng đầu ra ở cấp trung học phổ thông thay cho phương thức một kỳ thi quốc gia, trong cùng một thời điểm như hiện nay. Trong quá trình triển khai thực hiện, tùy theo điều kiện thực tế có thể điều chỉnh để bảo đảm phù hợp
Quyền lợi với những thí sinh thi trượt tốt nghiệp 2024
Liên quan đến về quyền lợi với các thí sinh trượt tốt nghiệp THPT năm 2024 và dự thi tốt nghiệp vào năm 2025, PGS.TS Nguyễn Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, Bộ GD&ĐT cho biết: “Quy chế tuyển sinh đại học đã được giữ ổn định trong 2 năm qua. Dù thi như thế nào, các trường vẫn phải đảm bảo nguyên tắc xét tuyển công bằng giữa các phương thức xét tuyển. Như vậy, các em dù thi kỳ thi như thế nào vẫn được xét tuyển một cách công bằng”.
Một thắc mắc nữa được đặt ra là trong phần các môn thi tự chọn, thí sinh có được chọn nhiều hơn 2 môn tự chọn? Và nếu tự chọn, có nhất thiết phải trong môn học các em đăng ký tổ hợp môn học học ở cấp THPT? Về điều này, ông Hà cho rằng, cũng cần xem xét việc liệu có nhất thiết để các em thi nhiều môn, nhiều tổ hợp với mục tiêu tiết kiệm cho xã hội. Trong khi với 2 môn tự chọn, các em cũng đã có thể hình thành nên những tổ hợp phù hợp xét tuyển đại học cho mình.