Khu Di tích lịch sử văn hóa Hang chùa Mộ được thiên nhiên ban tặng cảnh quan kỳ vỹ, hệ thống các hang động nằm gọn trong dãy núi đá vôi gồm: Thung Tấc, Thung Trâu, hang Luồn, Động Cô Tiên... Phía trước hang động là chùa Mộ, còn gọi là Phúc Quang Tự, được xây dựng từ thời Lê, trùng tu vào thời Nguyễn. Trong kháng chiến, phát huy truyền thống vì quốc gia phụng sự, 4 vị thiền sư và tiểu đã trút áo cà sa, lên đường kháng chiến.

Hang chùa Mộ không chỉ là một danh thắng do thiên nhiên tạo ra mà còn là nơi in dấu nhiều sự kiện quan trọng của quân và dân địa phương. Nơi đây là an toàn khu của Ủy ban Kháng chiến hành chính các xã Kim Sơn, Hưng Đạo, Xuân Sơn (thị xã Đông Triều, Quảng Ninh), nơi tập kết của đại đội Lê Lợi (Quân khu 3). Từ căn cứ này, đại đội đã tiến đánh đồn bốt địch ở Minh Tân và một số xã ở Đông Triều. Trong những năm kháng chiến chống Mỹ, hang chùa Mộ là công xưởng sửa chữa vũ khí của Quân khu 3; nhiều vũ khí, khí tài được khôi phục góp phần chống chiến tranh phá hoại ở miền Bắc.

Năm 1995, hang chùa Mộ được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Năm 2013, Ngôi tam bảo được xây dựng mới với sự đóng góp, công đức của nhân dân; khu di tích được quan tâm tôn tạo, trở thành điểm sinh hoạt văn hóa tâm linh của nhân dân và du khách thập phương.

Lễ hội truyền thống chùa Quang Phúc diễn ra vào ngày 18 và 19 tháng Giêng hàng năm với các nghi lễ truyền thống: Đại lễ dâng hương tưởng niệm Sư tổ và các vị thiền sư đã quy Phật, cầu quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Phần hội với nhiều hoạt động văn hóa dân gian, phản ánh đời sống văn hóa tinh thần phong phú, mộc mạc nghĩa tình của người dân nơi đây./.

Thu Xuân - Nguyễn Kha